آموزش بهداشت دهان و دندان

رعایت بهداشت دهان و دندان از بسیاری از بیماری ها جلوگیری مینماید اما در عین حال در بسیاری از موارد رعایت نادرست بهداشت دهان و دندان آسیبهای جدی به فرد وارد مینماید . از جمله این آسیب ها تحیل لثه و ساییده شدن دندانها و زرد شدن دندانها به علت مسواک زدن با فشار بالا میباشد . لذا آموزش بهداشت دهان و دندان امری ضروری برای همه میباشد . جهت آموزش متن زیر را به دقت مطالعه نمایید .

پیشگیری از پوسیدگی دندان

جهت جلوگیری از پوسیدگی دندان ها ، علل پوسیدگی دهان و راه حل هرکدام به صورت مختصر توضیح داده شده است :

1. استفاده نادرست از مسواک و نخ دندان ( آموزش مسواک زدن و استفاده از نخ دندان را در ادامه متن مشاهده نمایید )
2. تغذیه نادرست : استفاده زیاد از مواد غذایی ترش و نوشیدنی های گازدار و شیرینیجات مصنوعی نمونه ای از تغذیه نادرست میباشد که در بند هشتم این متن به طور کامل بررسی شده است .
3. خشکی دهان : یکی از عوامل مهم در پوسیدگی دندانها میباشد که میتواند ناشی از تنفس دهانی درشب یا روز یا استرس یا کم مصرف کردن آب باشد . در این صورت برطرف کردن علت این مشکلات و جویدن آدامس ضد پوسیدگی توصیه میشود .
4. ژنتیک : تاثیر زیادی در پوسیدگی دندانها ندارد و مهمترین عوامل پوسیدگی موارد بالا میباشد .

آموزش مسواک زدن

در هنگام مسواک زدن نکات زیر مد نظرتان باشد :

1. به آرامی مسواک بزنید با فشار مسواک زدن موجب ساییده شدن مینای دندان و در نتیجه ظاهر شدن لایه زیرین مینا ( عاج ) که لایه ای زرد میباشد میشود در نتیجه دندانهایتان زردتر میشوند و شفافیت خود را از دست میدهند .
2. مهمترین مساله در طریقه مسواک زدن ، تماس مسواک با همه سطوح دندان میباشد . جهت رعایت این موضوع ؛ با نظم و ترتیب مسواک زدن و مسواک زدن در مدت سه دقیقه توصیه میشود.
3. روزی حداقل دوبار و حداکثر چهار بار مسواک بزنید ، بهترین زمان برای مسواک زدن بعد از صبحانه و قبل از خواب میباشد.
4. بهتر است وسط مسواک زدن نخ دندان استفاده نمایید ، در بند چهار این متن به طور کامل توضیح داده شده است.
5. مسواک و خمیردندان مناسب تهیه نمایید : به بند پنجم این متن مراجعه نمایید .
6. فیلم و عکسهای نحوه استفاده از مسواک و نخ دندان که در زیر بارگذاری شده را مشاهده فرمایید:

طرز استفاده از نخ دندان

1. نخ دندان را بین همه دندانهای خود استفاده نمایید و بهتر است وسط مسواک زدن نخ دندان استفاده نمایید . یک دقیقه مسواک ، بعد مقداری از کف دهان را بیرون بریزید و یک دقیقه نخ دندان استفاده نمایید و سپس یک دقیقه مسواک بزنید . این امر سه مزیت دارد ؛ الف) عدم فراموشی استفاده از نخ دندان ب) مدت زمان بیشتری خمیر دندان در دهان شما میماند در نتیجه فلوراید زمان کافی برای اثر کردن خواهد داشت .
2. با نخ دندان به لثه خود زیاد فشار وارد ننمایید زیرا تکرار این کار میتواند منجر به آسیب لثه شود.
3. بین هر سطح دندانی یک یا دو بار نخ دندان استفاده نمایید .

فیلم و عکس طرز استفاده از نخ دندان را در متن زیر مشاهده نمایید .

چه مارک هایی برای مسواک و خمیر دندان و نخ دندان مناسب است؟

مهمترین مساله در مارک مسواک ، استفاده از مسواکهای نرم میباشد و مارک مسواک چندان مساله مهمی نمیباشد . فقط موقع خم شدن برسهای مسواک حتما مسواک خود را تعویض نمایید .

مارک خمیر دندان بسیار مهم میباشد و مهم تر از آن تقلبی نبودن خمیر دندان میباشد . بهتر است خمیر دندان را از داروخانه های معتبر تهیه نمایید و استفاده از مارک های ایرانی که مواد داخلی آنها خارجی میباشند مانند خمیردندان Misswake توصیه میشود . چون احتمال تقلبی بودن این خمیردندان ها بسیار کم میباشد . توجه نمایید که استفاده از خمیر دندان های تقلبی بسیار خطرناک میباشد حتی در کشورهای خارجی هم خمیردندان تقلبی وجود دارد.

مارک نخ دندان چندان مهم نمیباشد فقط موقع تهیه نخ دندان ، فلوراید دار بودن نخ دندان مدنظرتان باشد .

دهانشویه

مسائل مهم در ارتباط با دهانشویه :

1. استفاده زیاد از دهانشویه علاوه بر زرد کردن دندانها برای سلامتی نیز مضر میباشد . حتما با تجویز پزشک مصرف شود .
2. دو نوع دهانشویه بسیار پر مصرف میباشند : الف) دهانشویه فلوراید ( مقاوم کردن دندانها در برابر پوسیدگی ) ب) دهانشویه کلرهگزیدین ( ضد میکروب میباشد و در بیماریهای لثه و جراحی های دهان و دندان جهت جلوگیری از عفونت استفاده میشود )

دهانشویه فلوراید 0.05% روزانه بیشتر از دو هفته استفاده نشود و سالی بیشتر از چهار دوره استفاده از این دهانشویه توصیه نمیشود . دهانشویه کلرهگزیدین با تجویز پزشک در بیمارهای لثه و جراحی های دهان و دندان بیشتر از یک هفته استفاده از این دهانشویه توصیه نمیشود .

فلوراید تراپی ، وارنیش تراپی و اهمیت آن

فلوراید تراپی جهت جلوگیری از پوسیدگی دندان انجام میشود . میتواند با دهانشویه یا ژلهای فلوراید انجام شود . این دو معایبی از جمله احتمال بلعیده شدن فلوراید را دارند . بهترین ماده برای فلوراید تراپی وارنیش فلوراید تراپی در مطب دندانپزشکی میباشد  و بیشترین اثر بخشی را جهت جلوگیری از پوسیدگی های دهان و دندان دارند. در دندانپزشکی VIP دکتر بهمن پوراقدم فلوراید تراپی و وارنیش تراپی به صورت دوره ای برای مراجعین انجام میشود . بهتر است برای کودکان از دو سالگی بصورت مرتب وارنیش تراپی انجام شود .

تغذیه مناسب برای جلوگیری از پوسیدگی دندان

جالب است بدانید اگر بهداشت خود را به طور کامل رعایت نمایید ولی تغذیه خود را رعایت ننمایید دچار پوسیدگهای دندانی وسیعی خواهید شد . ذائقه و علایق تغذیه ای به مرور به وجود می آید و تغییر ذائقه با وجود سختی هایی که دارد در یک ماه امکانپذیر میباشد . کافیست یک ماه تحمل نمایید . در زیر به عادات غذایی که منجر به پوسیدگی دندانی میشود اشاره میکنیم که بهتر است این عادات را کنار بگذارید زیرا سلامتی عمومی بدن خود را نیز در معرض خطر قرار میدهید . بیماری دیابت ، زخم معده و بیماریهای قلبی عروقی ازجمله این خطرات میباشد .

1. مصرف نوشیدنی های گازدار مثل نوشابه ماهی بیش از یک بار : اسیدی میباشد و منجر به پوسیدگی دندان ها و زخم معده میشود.
2. مصرف قند های فرآوری شده و مواد حاوی این قندها مثل بستنی ، قند ، آبنبات ، شکلات روزی بیشتر از یک بار
3. مصرف مواد غذایی چسبنده و تنقلات مثل لواشک ، چیبس و پفک
4. مصرف مواد غذایی یا نوشیدنی هایی که منجر به خشکی دهان میشود مثل الکل ( در صورت مصرف این مواد غذایی مصرف زیاد آب توصیه میشود )

آدامس های ضد پوسیدگی دندانی

بعضی از آدامس ها دارای قند XYLIT میباشند . این قند نه تنها منجر به پوسیدگی نمیشود بلکه مانع پوسیدگی نیز میشود . بر روی بسته آدامس به این کلمه دقت نمایید .

بوی بد دهان

بوی بد دهان ممکن است ناشی از یک یا چند تا از عوامل زیر باشد . راههای رفع بوی بدن دهان مربوط به هرقسمت به صورت مختصر توضیح داده شده است :

• عدم رعایت صحیح بهداشت دهان و دندان : برای رفع این مشکل بندهای بالا را به طور کامل مطالعه نمایید .
• خشکی دهان : یکی از عوامل مهم در پوسیدگی دندانها میباشد که میتواند ناشی از تنفس دهانی در شب یا روز یا استرس یا کم مصرف کردن آب باشد . در این صورت ، رفع علت اصلی این مشکلات و جویدن آدامس ضد پوسیدگی توصیه میشود .
• پوسیدگی دندان یا جرم در دندانها : معاینه حضوری الزامی میباشد .
• مشکلات گوارشی : مراجعه به متخصص گوارش توصیه میشود .

مسواک برقی

با توجه به اختراع واترجت ( وسیله ای که آب را به صورت سوزنی میپاشد ) استفاده از مسواک برقی دیگر توصیه نمیشود . زیرا طبق نظر شخصی نگارنده منجر به ساییدگی مینای دندانها میشود .

خلال دندان ، مسواک بین دندانی

استفاده ممتد از خلال دندان با توجه به احتمال آسیب به لثه و تحلیل لثه توصیه نمیشود و به جای مسواک بین دندانی استفاده از واترجت توصیه میشود .